Tensegrity and fascia - (english)

When your body says, “Enough!”

Throughout life, your body is bombarded with traumas, big and small. The big traumas are easy to remember. But the small ones are often things you don’t even think of as traumas: a fall that you recover from within a week, a twinge in your back when you reach into the back seat of the car, a stiff neck after you sleep in an odd position.

Each time, your body compensates: to avoid pain, absorb the force of an impact, support poor posture, or work around a new movement limitation. It finds the path of least resistance. Over time, you incorporate the compensations into your overall pattern of movement. Maybe you move differently to avoid pain, or avoid certain positions altogether. You may not even notice your “new normal”.

Inside your body, the effects of compensation may be less obvious to you. Your internal structures (your bones, muscles, organs, connective tissue, and nerves) may now be moving and functioning in ways they were never designed to do, but without causing any obvious problems – yet.

With each trauma your body adapts…and adapts some more….layering compensation on top of compensation, until it runs out of options. That’s when some version of the “single event” that brings many people into our clinic happens. You reach into the trunk of your car, for example, to lift a bag and your back “gives out.” But it isn’t the one stretch that’s done you in, it’s the accumulation of compensations. This final event is just your body saying, “Enough!”

What affects your fascia, affects everything.

To understand what’s really going on in your body, you need to understand how your fascia works. It’s your body’s key compensating mechanism. Fascia is the connective tissue that runs throughout your body. It’s a dense, elastic web that supports, connects and separates your bones, organs, muscles, nerves and blood vessels. It connects every single part of you with every other part of you. So it’s not surprising that it plays an integral role in your healing process.

Your fascia might, for example, thicken and strengthen in one direction to increase support for an injured body part, while lengthening in another direction to accommodate a new position. But as it stretches or tightens, it affects all of the interconnected structures in its web. It can create lines of tension, put pressure on blood vessels and nerves, and force muscles to work in new ways. This is how trauma to one part of your body can result in pain or chronic irritation elsewhere.

The fascia also acts as a shock absorber. When you fall, get hit in a game, or thrown about in a car accident, it distributes the force of the impact throughout your body to protect your organs – and not always in a predictable manner. While this is a good thing, it also means that an impact injury to one part of your body can cause a “ripple effect” throughout your fascia and the internal structures it connects, as the force is dispersed. The original injury may show up later as pain in another part of your body.

Trauma can “ripple” through your body.

It may be helpful to use the image of a spider’s web to visualize how your fascia transmits the effects of trauma throughout your body (see video). We all know that when we pull on one side of a spider’s web, it distorts the shape of the other side. In fact, it changes the shape of the web all along the lines of tension that we create with our tug. The same thing happens in the fascia, an injury happens, or a restriction develops in one area and the effect ripples along lines of tension to other body parts.

This explains why a hard, backwards fall onto your pelvis, for example, might initially cause pain in your lower back, but show up later as an upper back or neck problem. Or, why an impact injury to the area around your liver, might cause shoulder pain later on.

""When one part of your body is weak or compromised, your entire structure responds to balance out the problem – just like a suspension bridge. Understanding this is key to finding the cause of a problem and not just treating its symptoms"". Bev Kosuljandic

Tensegrity: the principle behind my approach.

Tensegrity, a combination of the word’s “tension” and “integrity”, is a structural principle in architecture that offers the most elegant model for illustrating how your fascia and internal structures work together. To see this principle in action, take a look at this video from Thomas Myers. 

How does your body compare to a tensegrity model? The bones in your body float in a sea of soft tissue – they are held in position by tension from your muscles and fascia. The shape of your body isn’t maintained by rigid joints and compression like a house, but by this balance of tension across your entire structure. If you were to play with a tensegrity model, you’d see instantly how your fascia and other internal structures respond when you get injured. Press down on (injure) one of these models – disconnected rods (bones) held together in a three-dimensional shape (your body) with elastic cords (muscle and fascia) – and you see that the model distorts all over.

It doesn’t crack at the point of highest compression like a house would. Instead, the force disperses over the model and it concentrates, or breaks, at its weakest point. Stretch the model and everything stretches. Where will it break? Again, at its weakest point where, to bring us back to the human body, you’re feeling pain or experiencing dysfunction.

How does this principle help physiotherapists
solve problems in your body?

In a nutshell, it means that when we look for the source of your problem using the principles of tensegrity, we look along lines of tension in your body. Because the place you feel the pain, isn’t necessarily its source. The source of your pain may be the place where your body was first “squashed” or “stretched”, or it may be at a weak point that appears unrelated.

That’s why a “whole body” approach to your treatment is the most successful in treating chronic pain and complex conditions. Because we’re not just looking at the place where your symptoms appear, like a sore shoulder, we’re looking along lines of tension in your body for their source so that we can solve your problem once and for all.

"Your body carries your history – all the stresses, accidents and illnesses leave their mark and your body adjusts to deal with them. Sometimes the source of today’s pain is something that appears unrelated – that happened in the past. What we’ve learned after years of experience, is that if one area is damaged, it affects the balance and symmetry in other areas. Tensegrity is a useful model for understanding how damage in one area can cause pain in other regions, even though they appear unrelated". Robert Fong.

Tensegrity and your fascia: a “whole body” approach to treatment. Blog by Bob Fong, Jericho physio, November 28, 2016

Tensegrity en Fascia - (nederlands)

Het moment dat je lichaam zegt: "Genoeg!"

Gedurende je hele leven ondergaat je lichaam grote en kleine trauma's. De grote trauma's zijn gemakkelijk te herinneren. Maar de kleintjes zijn vaak dingen die je niet eens als trauma's beschouwt: een val waarvan je binnen een week herstelt, een steek in je rug als je naar de achterbank van de auto reikt, een stijve nek nadat je in een vreemde positie hebt geslapen. Elke keer compenseert je lichaam: om pijn te voorkomen, de kracht van een klap of val te absorberen, een slechte houding te ondersteunen of een nieuwe bewegingsbeperking te omzeilen. Het vindt het pad van de minste weerstand. Na verloop van tijd neem je de compensaties op in je dagelijks bewegingspatroon.

Misschien beweeg je anders om pijn te voorkomen, of vermijd je bepaalde posities helemaal. Je merkt misschien niet eens je 'nieuwe normale'. In je lichaam zijn de effecten van compensatie voor jou misschien minder duidelijk. Je interne structuren (je botten, spieren, organen, bindweefsel en zenuwen) kunnen nu bewegen en functioneren op manieren waarvoor ze nooit waren ontworpen, maar zonder voor de hand liggende problemen te veroorzaken. Bij elk trauma past je lichaam zich aan ... en past het zich nog meer aan ... compensatie bovenop compensatie, totdat het er geen opties meer heeft.

Dat is wanneer er iets specifieks gebeurt, wat iemand naar de fysiotherapeut brengt. Je reikt bijvoorbeeld in de kofferbak van je auto om een tas op te tillen en je rug 'schiet erin'. Maar het is niet de enige beweging dat je hebt gemaakt, het is de opeenstapeling van compensaties. Dit laatste moment is gewoon je lichaam, dat zegt: "Genoeg!"

Wat beïnvloedt je fascia, beïnvloedt alles.

Om te begrijpen wat er echt in je lichaam gebeurt, moet je begrijpen hoe jouw fascia werkt. Het is het belangrijkste compensatiemechanisme van je lichaam. Fascia is het bindweefsel dat door je hele lichaam loopt. Het is een dicht, elastisch web dat je botten, organen, spieren, zenuwen en bloedvaten ondersteunt, verbindt en scheidt. Het verbindt elk deel van jou met elk ander deel van jou. Het is dus niet verwonderlijk dat het een integrale rol speelt in je genezingsproces.

Je fascia kan bijvoorbeeld dikker en sterker worden in één richting om de ondersteuning voor een beschadigd lichaamsdeel te vergroten, terwijl het in een andere richting langer wordt om een nieuwe positie aan te nemen. Maar naarmate het uitrekt of strakker wordt, beïnvloedt het alle onderling verbonden structuren in zijn web. Het kan spanningslijnen creëren, druk uitoefenen op bloedvaten en zenuwen en spieren dwingen om op nieuwe manieren te werken. Dit is hoe trauma aan een deel van je lichaam elders pijn of chronische irritatie kan veroorzaken.

De fascia werkt ook als schokdemper. Wanneer je valt, een klap opvangt tijdens een spel of opgeschud wordt door een auto-ongeluk, verdeelt jouw fascia de kracht van de impact over je lichaam om jouw organen te beschermen - en niet altijd op een voorspelbare manier. Hoewel dit in zekere zin een goede zaak is, kan het ook mogelijk nadelige effecten veroorzaken ergens verderop in de keten. Het oorspronkelijke letsel kan later optreden als pijn in een ander deel van je lichaam.

Trauma kan zich door je lichaam voortbewegen.

Het kan nuttig zijn om de afbeelding van een spinnenweb te gebruiken om te visualiseren hoe je fascia de effecten van trauma door je hele lichaam overbrengt. We weten allemaal dat wanneer we aan de ene kant van een spinnenweb trekken, het de vorm van de andere kant vervormt. In feite verandert het de vorm van het web langs alle spanningslijnen die we met onze trekactie creëren.

Hetzelfde gebeurt in de fascia. Er treedt een beschadiging op of er ontstaat een beperking in een gebied en het effect golft langs lijnen van spanning naar andere lichaamsdelen en verstoort de balans. Dit verklaart waarom bijvoorbeeld een harde achterwaartse val op je bekken in eerste instantie pijn in uw onderrug kan veroorzaken, maar later verschijnt als een probleem met de boven-rug of nek.

Tensegrity: het principe achter mijn aanpak.

Tensegrity is een combinatie van de woorden "spanning" en "integriteit"(vanuit het Engels vertaald). Het is een structureel principe in de architectuur dat het meest passende model biedt om te illustreren hoe je fascia en interne structuren samenwerken. Bekijk dit video van Thomas Myers, om dit principe in actie te zien.

Hoe verhoudt je lichaam zich tot een tensegrity-model? De botten in je lichaam drijven in een zee van zacht weefsel - ze worden op hun plaats gehouden door spanning van je spieren en fascia. De vorm van je lichaam wordt niet behouden door stijve gewrichten en compressie als een huis, maar door deze balans van spanning over je hele lichaam.

Als je zou spelen met een tensegrity-model, zou je meteen zien hoe je fascia en andere interne structuren reageren als je geblesseerd raakt. Druk op (verwond) een van deze modellen - losgekoppelde staven (botten) bij elkaar gehouden in een driedimensionale vorm (je lichaam) met elastische koorden (spieren en fascia) - en je ziet dat het model overal vervormt. Het barst niet op het punt van de hoogste compressie zoals een huis dat zou doen. In plaats daarvan verspreidt de kracht zich over het model en concentreert of breekt op het zwakste punt. Rek het model uit en alles strekt zich uit. Waar gaat het kapot? Nogmaals, op het zwakste punt waar je, om ons terug te brengen naar het menselijk lichaam, pijn voelt of disfunctie ervaart.

Hoe helpt dit principe jouw fysieke klachten op te lossen?

In een notendop, het betekent dat wanneer ik, als fysiotherapeut, de oorzaak van je probleem zoek met behulp van de principes van tensegrity, ik langs spanningslijnen in je lichaam zal kijken. Omdat de plaats waar je de pijn voelt, niet noodzakelijk de bron is.

De oorzaak van je pijn kan de plaats zijn waar je lichaam voor het eerst werd beschadigd, of het kan op een zwak punt zijn dat geen verband lijkt te hebben. Daarom kies ik voor een 'hele lichaamsbenadering tijdens je behandeling. Ik onderzoek niet alleen de plaats waar je symptomen verschijnen, ik zoek ook naar de bron, zodat ik je probleem duurzaam kan oplossen.

Tensegrity and your fascia: a “whole body” approach to treatment. Blog by Bob Fong (Jericho physio), November 28, 2016